Ders 9

İçindekiler:

Alfabeyi tanımaya devam: yeni harfler ve sesler Ҕ ҔЬ ҔӘ

Sözcüklerle çalışma

Pekiştirme

Ҕ sesi Güney Rusya’da kullanılan Г sesini andırır. Bunun yumuşak şekli ҔЬ, ve yuvarlak şekli ise ҔӘ’ dir.

ҕ ҕь ҕә

Bu sözcükleri ve ifadeleri hatırlayın!

аҕба gemi. А'ҕба (и)аа'ит. Gemi geldi.
а'иҕьра (е'иҕьра) daha iyi. Ари' е'иҕьуп. O daha iyi.
а'иҕьхара (е'иҕьхара) iyileşmek. Ари' е'иҕьхеит. O daha iyi (oldu).
абҕьы' yaprak
абҕьы'ц абҕьы’nın küçüğü.
а'ҕәҕәа güçlü. Иара' дыҕәҕәо'уп. O erkek güçlüdür.
иҕәҕәаны güçlüce (güçlü olarak). Аҧша' (и)ҕәҕәаны' (и)а'суеит. Rüzgar güçlü esiyor.
аҭы'нч sessiz, huzurlu, sakin. Амшы'н иахьа' иҭы'нчуп. Deniz bugün sakin.
аба'р burada, orada. Аба'р амшы'н Deniz burada / Deniz orada.
агәабзи'ара sağlık
иацы' / ецы' dün

Cansız sınıf göstergesi olan и(а)’ın bazı yerlerde kaybolduğunu unutmayın. Bu durumlarda biz onu parantez içersinde göstereceğiz. Örneğin: (и)ааит; (и)ҕәҕәаны; (и)асуеит.

Metni okuyun.

Metni ezberlemenizi tavsiye ederiz. Bu size aktif bir sözcük dağarcığı için hızlı bir öğrenme sağlayacaktır.

- Сара' иахьа' Ҕәа'да сцо'ит. Уара' уаба'цои?
- Сара' Ҧсо'у сца'роуп. Асҭа'нда Абҕархы'қә дцо'ит.
- Уара' уанба'цои?
- Иахьа' сца'роуп. Иацы' аҧша ҕәҕәа а'суан. Иахьа' амшы'н ҭы'нчуп, ҕбала' сцо'ит.
- Аба'р, у'ҕба аа'ит, уццакы'!

- Bugün Gwada’ya gidiyorum. Ya sen nereye gidiyorsun (erkek)?
- Psoy’a gitmeliyim. Astanda Abgarkhika’ya gidiyor.
- Ne zaman gidiyorsun?
- Bugün gitmeliyim. Dün güçlü bir rüzgar vardı. Bugün deniz saki, Gemiyle gidiyorum.
- Bak, gemin geldi, koş!

Alıştırma 1
Aşağıdakileri Türkçe’ye çevirin.

1. Сара иахьа ақалақь ахь сцоит.
2. Кама ақыҭахь дцароуп.
3. Бабаццакуеи?
4. Амашьына аауеит, сашьа ашкол ахь сигоит.
5. Иара дыҕәҕәоуп.
6. Иахьа амш бзиоуп.
7. Амшын ҭынчуп.
8. Ахра данбацеи?
9. Иахьа, ҕбала дцеит.
10. Аҧша ҕәҕәаны иасуеит, ахьҭа сакит.
11. Наала, исыҭ абҕьыц цқьақәа.
(Yanıtlar)

Alıştırma 2
Aşağıdakileri Abazacaya çevirin.

1. Gemi bugün geldi.
2. Kasabaya ne zaman gidiyorsun?
3. Bugün gitmeliyim.
4. Dün güçlü bir rüzgar vardı.
5. Bugün deniz sakin.
6. Naala nereye acele ediyor?
7. O işe acele ediyor.
8. Ne zaman geldin?
9. Dün. Gemi ile geldim.
(Yanıtlar)

Alıştırma 3
Aşağıdaki sözcüklerle cümleler kurun. Zorlandığınızda alıştırmaların cevaplarına bakabilirsiniz!

1. уара, ацара, ианба.
2. лара, аусура, ахь, аццакра.
3. Кама, сла, агара, иацы.
4. иаба, абара, сашьа, уара.
5. ацара, ианба, уара, амшын ахь.
6. амашьына, аара, иахьа.
7. машьынала, сашьа, иацы, аара.
8. асра, аҧша, иахьа, аҕәҕәа.
(Yanıtlar)

Alıştırma 4
Bu derste bir çok faydalı sözcük ve ifadeler öğrendiniz. Bunları kullanarak bir diyalog oluşturabilir misiniz?
Belki aşağıdaki bir iki örnek size fikir verebilir:

1. Bugün güzel bir gün. Dün rüzgarlıydı.
2. Acelen var. Senin erkek kardeşin geliyor, o seni okula ya da işe götürü.
(Yanıtlar)

Alıştırma 5
Verilen temel kelimeye bir ya da iki kelime ekleyerek cümleler oluşturun.

Örnek: аҕба... -> аҕба ааит; абар... -> абар аҕба; ацара... -> ҕбала сцоит.

аҕәҕәа->	аҭынч->
иацы->	ацара->
абар->	аҧша->
ақыҭа->	аццакра->
амш->	агара->

(Yanıtlar)